Urineweginfectie
Een urineweginfectie is de verzamelnaam voor alle infecties die betrekking hebben op de urinewegen: nier, nierkelk, urineleider, blaas en urinebuis.
Zowel bij mannen als vrouwen komt het merendeel van de bacteriën die een urineweginfectie veroorzaken uit de endeldarm of uit de vagina. Bij vrouwen is de plasbuis korter, daarom komt een urineweginfectie bij vrouwen vaker voor.
Symptomen urineweginfectie
Kenmerkende klachten van een urineweginfectie zijn pijn bij het plassen, klachten van aandrang en frequent kleine beetjes plassen. Soms doen zich bijkomende klachten voor zoals troebele en/of stinkende urine, koorts, bloed in de urine en pijn in de rug, flanken, onderbuik of genitaalstreek.
Wat kunt u zelf doen?
Drink voldoende
Drink 1,5 tot 2 liter per dag. Door ervoor te zorgen dat u ongeveer 1,5 liter per dag plast, worden eventueel binnengekomen bacteriën gemakkelijker uitgeplast. Zo krijgen ze niet de kans een urineweginfectie te veroorzaken.
Goede stoelgang
Een goede stoelgang kan ervoor zorgen dat de blaas meer ruimte heeft in de onderbuik en zich gemakkelijker kan legen.
Cranberries
Cranberries zorgen ervoor dat de aanhechting van sommige bacteriën aan de blaaswand moeilijker verloopt. Deze bacteriën worden daardoor gemakkelijker uitgeplast wanneer ze in de blaas terecht zijn gekomen.
Dagelijkse hygiëne
Maak de schaamstreek uitsluitend schoon met water, eventueel met zeep met een neutrale zuurgraad. Gewone zeep droogt de huid onnodig uit en verstoort de natuurlijke zuurgraad. Dit belemmert de werking van de goede bacteriën die juist beschermen tegen urineweginfecties.
Toiletgang – houding en afvegen
Een goede toilethouding kan helpen om beter leeg te plassen. Als er altijd urine achterblijft in de blaas na het plassen geeft dit een verhoogde kans op urineweginfecties. Adviezen:
- Ga plassen bij aandrang en stel niet onnodig uit.
- Een ontspannen toilethouding helpt om goed te kunnen plassen. Het moet niet nodig zijn om tijdens het plassen te persen. Neem de tijd om rustig uit te plassen.
- Zorg dat de voeten plat op de grond kunnen staan, gebruik desnoods een voetenbankje indien het toilet te hoog is.
- De knieën staan losjes uit elkaar, geef uw knieën extra ruimte door de broek laag genoeg te laten zakken (broek tot onder de knieën).
- De rug is recht. Op het einde van de plas kunt u eventueel het bekken een paar maal naar voren en naar achteren kantelen om te weten of u echt leeg hebt geplast.
- Let erop dat u van voren naar achteren afveegt; van plasbuisopening richting anus. Dit voorkomt dat u darmbacteriën naar de plasbuisopening brengt.
Seksualiteit
Het hebben van geslachtsgemeenschap verhoogt voor vrouwen de kans op een urineweginfectie. Het kan helpen om na de geslachtsgemeenschap uit te plassen. Urineweginfecties komen bij vrouwen meer voor bij gebruik van spermicide gecoate condooms of bij gebruik van een pessarium als voorbehoedsmiddel. Het is beter om ongecoate condooms te gebruiken.
Vaginale bacterieflora
Bij vrouwen verandert in sommige perioden de bacterieflora in de vagina, bijvoorbeeld tijdens zwangerschap of in de overgang. Hierdoor vermindert de natuurlijke afweer tegen bacteriën die urineweginfecties veroorzaken.
Overgang
Bij vrouwen in de overgang wordt door hormonale veranderingen het slijmvlies van de vagina dunner. Hierbij kunnen klachten van vaginale droogte en jeuk optreden. Ook hierbij verandert de bacterieflora in de vagina en vermindert de natuurlijke afweer tegen bacteriën die urineweginfecties veroorzaken. Het lokaal toedienen van vrouwelijke hormonen (oestrogenen) in de vagina kan zinvol zijn om het slijmvlies te laten herstellen en urineweginfecties te voorkomen.
Behandeling urineweginfectie
Een urineweginfectie kan thuis worden behandeld met het juiste antibioticum. Waarschijnlijk verdwijnen de klachten dan al snel. Het is belangrijk dat de medicijnenkuur wordt afgemaakt, ook als de klachten al eerder zijn verdwenen. Te snel stoppen met een antibioticum vergroot de kans dat de ontsteking terugkomt.
Als er sprake is van hoge koorts, geldt het advies om de behandeling van een nierbekkenontsteking in het ziekenhuis te starten. Antibiotica wordt dan toegediend via een infuus zodat dit direct in het bloed terecht komt. Het is dan noodzakelijk om extra onderzoek te verrichten. Zo kunnen eventuele andere oorzaken en aandoeningen uitgesloten worden, zoals nierstenen.
Terugkerende urineweginfectie
- Indien u vaker dan drie keer per jaar een urineweginfectie heeft, doet uw huisarts een kweek van uw urine om vast te stellen welke bacterie de urineweginfectie veroorzaakt. Er kan dan gerichter behandeld worden.
- Indien u vaker dan drie keer per jaar een urineweginfectie heeft kan het zinvol zijn om antibiotica in een onderhoudsbehandeling te gaan slikken voor een periode van drie tot zes maanden. Een onderhoudsbehandeling betekent dat u dagelijks een lage dosering antibiotica slikt om het opnieuw optreden van een urineweginfectie te voorkomen.
- Indien duidelijk is dat de urineweginfectie (vaker dan drie keer per jaar) zich voordoet na geslachtsgemeenschap kan het zinvol zijn om iedere keer binnen twee uur na de geslachtsgemeenschap een tablet antibiotica te slikken (maximaal één tablet per 24 uur). Op deze manier kan het opnieuw optreden van een urineweginfectie worden voorkomen.
- Indien u een urineweginfectie krijgt als u ook een onderhoudsdosering antibiotica slikt dient de urine gekweekt te worden om vast te stellen welke bacterie de urineweginfectie veroorzaakt. Er kan dan gerichter behandeld worden met een antibioticakuur. Wellicht heeft u een ander soort antibiotica nodig voor de onderhoudsdosering.