‘Maar mama rookt toch ook?’
Uit onderzoek blijkt dat kinderen van rokende ouders sneller geneigd zijn om zelf ook te roken. Waarom is dat? En hoe ga je daar als ouder mee om? Kinderpsycholoog Ellen Rijper geeft uitleg.
“Als kinderen van jongs af aan zien dat hun ouders roken, dan wordt dat door hen als normaal ervaren. Zien zij hun ouders bijvoorbeeld roken als er sprake is van stress, dan worden roken en ontspanning al op jonge leeftijd onbewust aan elkaar gekoppeld. Ook leren zij dat roken ‘erbij hoort’ op bepaalde momenten, zoals een sigaretje na het avondeten. Zien roken, doet volgen. Hoewel dat niet áltijd het geval is. Sommige kinderen vinden de rooklucht juist vies of zien wat een verslaving kan doen en beginnen er daardoor niet aan.”
Ontspanning
“Als kinderpsycholoog spreek ik kinderen die een (chronische) ziekte hebben. Ouders worden bij de gesprekken betrokken. Soms komt het rookgedrag van de ouders tijdens het gesprek aan bod, bijvoorbeeld bij kinderen met een longaandoening zoals astma. Een chronisch ziek kind brengt zorgen en spanning met zich mee, waardoor de behoefte aan roken wordt versterkt. Soms zijn er ook andere zorgen in het gezin, bijvoorbeeld op financieel gebied. Het is dan een extra zware opdracht om van het roken af te komen. Ouders voelen zich vaak schuldig als ze roken. Ik vind het belangrijk om met deze ouders het gesprek aan te gaan over hoe het met hen gaat. Kunnen zij voldoende ontspannen? Zijn er problemen die zwaar op hun schouders drukken? Als zij gemotiveerd zijn om te stoppen met roken, kan ik hen ook verwijzen naar een instantie die daarbij helpt.”
Jij wel, ik niet
“Door te stoppen met roken verklein je de kans bij je (meerokende) kind op onder andere wiegendood, luchtwegklachten, astma en oorontsteking. Lukt het niet om zelf te stoppen, probeer je kind dan wel te wijzen op de gevolgen van roken. Dat kan voor ouders soms lastig zijn, want ze horen de kinderen al snel wijzen naar hun eigen voorbeeldgedrag: jij rookt wel, maar ik mag het niet? Mijn advies is om hierover een open en eerlijk gesprek met je kind aan te gaan. Neem de tijd, vertel wat je zelf lastig vindt aan het (stoppen met) roken, waarom je misschien wel spijt hebt en hoe de verslaving je leven en lichaam beheerst. Geef uitleg, maar wees niet belerend.”