Droge ogen
Wanneer uw oog te weinig traanvocht aanmaakt, krijgt u last van droge ogen. Daardoor kunnen uw ogen gaan branden, slijm afscheiden en soms rood worden.
Symptomen
Door droge ogen kunnen de volgende klachten ontstaan:
- Het zicht is wisselend wazig, bijvoorbeeld bij lang lezen of autorijden;
- Rode ogen;
- Ogen die branden en slijm afscheiden;
- Tranende ogen.
Oorzaak
Droge ogen ontstaan door problemen met de traanklier en/of door te snelle verdamping van de traanfilm, het dunne laagje vocht op het oog. Vaak spelen beide oorzaken een rol. Het oppervlak van het oog kan onvoldoende vochtig worden gehouden en droogt dan uit.
Er zijn veel factoren die problemen met de traanklier of traanfilm veroorzaken of droge ogen kunnen verergeren, zoals hormonale ziekten (bijvoorbeeld een schildklieraandoening), aandoeningen van de traanklier (bijvoorbeeld de ziekte van Sjörgen), een hogere leeftijd of een allergie.
Onderzoek
Een oogarts kan een aantal testen doen om de oorzaak van droge ogen te achterhalen:
Schirmertest
De oogarts meet de hoeveelheid tranen die door de traanklier wordt aangemaakt. Dit gebeurt door een strookje filterpapier in de ogen te plaatsen. Na vijf minuten bekijkt de arts hoever de tranen in het papierstrookje gelopen zijn. Soms wordt de test herhaald na het toedienen van verdovingsdruppels.
Fluoresceïne en/of Lissamine kleuring
De oogarts legt een strookje met oranje-gele of groene kleurstof tegen het oog. Hiermee wordt de mate van schade door uitdroging beoordeeld.
Traanfilmtest
De kwaliteit en stabiliteit van de traanfilm, het dunne laagje vocht op het oog, wordt getest. De oogarts kijkt na het toedienen van de kleurstof fluoresceïne hoe snel de traanfilm verdampt.
Onderzoeken van talg
De oogarts duwt met vingers of een wattenstok op de oogleden om te zien hoe het met verstopping van de meibomkliertjes (talgkliertjes in het oog) staat. Ook onderzoekt hij de samenstelling van de talg.
Soms worden er nog aanvullende testen gedaan. Als er aanleiding toe is, kunt u voor nader onderzoek naar een mogelijke oorzaak doorverwezen worden naar een andere specialist, zoals een internist of reumatoloog.
Behandeling
Het behandelen van droge ogen is niet eenvoudig, omdat het niet altijd lukt de oorzaak weg te nemen. Soms is dat omdat de oorzaak niet gevonden kan worden, maar soms juist omdat de oorzaak niet behandeld kan worden. Dit laatste is bijvoorbeeld het geval bij een traanklier die onherstelbaar beschadigd is. Het doel van de behandeling is dan om de klachten van droge ogen zoveel mogelijk te verminderen. Dit gebeurt met de volgende behandelmethoden:
- Kunsttranen
Om bij een slechte traanfilm het oog weer vochtiger te krijgen, wordt er vaak gestart met kunstmatig traanvocht, in de vorm van ‘kunsttranen’ (oogdruppels) of ooggel. - Alternatieven
Door afvoer en verdamping van de traanfilm tegen te gaan, kan geprobeerd worden de ogen vochtig te houden. Dit gebeurt bijvoorbeeld met een speciale afschermende bril, een kappenbril. Soms worden de traanafvoerkanalen in het onderooglid bij de neus (tijdelijk) afgesloten met punctumpluggen. Dit zijn ‘dopjes’ van siliconen of collageen, die ervoor zorgen dat het traanvocht niet weg kan. Heel soms worden de traanafvoerkanalen permanent dichtgemaakt. - Medicatie
In ernstige gevallen schrijft de arts medicijnen voor, in de vorm van oogdruppels of tabletten. Zeer zelden worden de oogdruppels van het eigen bloed van de patiënt gemaakt. Daardoor worden er meer voedings- en beschermingsstoffen aan het oogoppervlak toegevoegd.