Wat is zaadbalkanker?
Zaadbalkanker is kanker van de zaadbal. Een zaadbal wordt ook teelbal of testis genoemd. De aandoening komt niet zo vaak voor en treft vooral jongere mannen tussen de 15 en 40 jaar oud.
Zaadbalkanker
Zaadbalkanker is kanker van de zaadbal. Een zaadbal wordt ook teelbal of testis genoemd. De aandoening komt niet zo vaak voor en treft vooral jongere mannen tussen de 15 en 40 jaar oud. Zaadbalkanker ontstaat meestal in de cellen die het zaad produceren: de kiemcellen. Zaadbalkanker ontstaat ook uit andere cellen van de zaadbal. Dit zijn hele zeldzame soorten zaadbalkanker. Deze informatie gaat daarom over kiemceltumoren in de zaadballen.
Er zijn twee soorten kiemceltumoren in de zaadbal:
- seminoom: ontstaat in het binnenste deel van de zaadbal, waar de zaadcellen worden gemaakt. Ongeveer 50% van alle zaadbaltumoren is een seminoom.
- non-seminoom: dit is een verzamelnaam voor andere kiemceltumoren dan het seminoom. Hieronder vallen onder andere het embryonaalcarcinoom, teratoom, dooierzaktumor, choriocarcinoom en combinaties hiervan.
Oorzaak zaadbalkanker
Er is niet veel bekend over de oorzaken van zaadbalkanker. Er zijn wel risicofactoren bekend:
- Niet ingedaalde zaadballen tijdens de babytijd;
- Een familielid met zaadbalkanker;
- Verschrompelde zaadballen.
Symptomen zaadbalkanker
Mannen bij wie zaadbalkanker is vastgesteld, merken zelf een verandering aan de zaadbal, zoals:
- zwelling en/of verharding van de zaadbal. De verharding is meestal pijnloos.
- Een zwaar, dof gevoel in de onderbuik achter of in de balzak.
- zwelling van de borstklier(en) of het gebied rond de tepel.
- gewichtsverlies of vermoeidheid zonder aanwijsbare reden.
- kortademigheid of ophoesten van bloed. Dit wordt veroorzaakt door uitzaaiingen in de longen.
Uitzaaiingen
Als zaadbalkanker wordt ontdekt, komt het regelmatig voor dat er ook al uitzaaiingen zijn. Dit komt omdat sommige mannen bij een verandering in de zaadbal niet direct naar de huisarts gaan. Daarnaast groeit zaadbalkanker in vergelijking met andere tumorsoorten snel. Ook zaait het sneller uit dan andere kankers. Bij sommige mannen wordt zaadbalkanker vastgesteld vanwege de klachten door de uitzaaiingen. Deze klachten worden meestal veroorzaakt door een zwelling van de lymfeklieren. Hierdoor ontstaat pijn in de buik of rug.
Onderzoek zaadbalkanker
U kunt de volgende onderzoeken krijgen:
- bloedonderzoek
- echografie van de balzak en buik
- weefselonderzoek van de zaadbal
- CT-scan
Vaak is meer onderzoek nodig om vast te stellen hoe ver de tumor zich heeft uitgebreid en of er uitzaaiingen zijn.
Behandeling zaadbalkanker
Als de uitslag van het weefselonderzoek, de CT-scan en het bloedonderzoek bekend zijn, kan de uroloog met u bespreken in welk stadium de zaadbalkanker is en wat de beste vervolgbehandeling daarbij is. Dit is afhankelijk van de soort zaadbalkanker, het al of niet hebben van uitzaaiingen. In het algemeen is zaadbalkanker goed te behandelen met een operatie, waarbij de zaadbal helemaal verwijderd wordt. Ook als er al uitzaaiingen zijn.
Meer informatie
Meer informatie van De Nederlandse Vereniging voor Urologie:
-
-
Wat is de oorzaak van zaadbalkanker?
Er is niet veel bekend over de oorzaken van zaadbalkanker. Er zijn wel risicofactoren bekend: niet ingedaalde zaadballen tijdens de babytijd, een familielid met zaadbalkanker, verschrompelde zaadballen.
-
Wat zijn symptomen van zaadbalkanker/teelbalkanker?
Mannen bij wie zaadbalkanker is vastgesteld, merken zelf een verandering aan de zaadbal, zoals: zwelling en/of verharding van de zaadbal (de verharding is meestal pijnloos), een zwaar, dof gevoel in de onderbuik achter of in de balzak, zwelling van de borstklier(en) of het gebied rond de tepel, gewichtsverlies of vermoeidheid zonder aanwijsbare reden, kortademigheid of ophoesten van bloed (Dit wordt veroorzaakt door uitzaaiingen in de longen).
-
Hoe wordt zaadbalkanker/teelbalkanker behandeld?
Als de uitslag van het weefselonderzoek, de CT-scan en het bloedonderzoek bekend zijn, kan de uroloog met u bespreken in welk stadium de zaadbalkanker is en wat de beste vervolgbehandeling daarbij is. Dit is afhankelijk van de soort zaadbalkanker, het al of niet hebben van uitzaaiingen. In het algemeen is zaadbalkanker goed te behandelen met een operatie, waarbij de zaadbal helemaal verwijderd wordt. Ook als er al uitzaaiingen zijn.