Diverticulitis

Oorzaak

Waarschijnlijk ontstaan divertikels op zwakke plekken in de darmwand die onder verhoogde druk gaan uitstulpen. Mogelijk speelt vezelarme voeding een rol bij het ontstaan van divertikels.

Voeding
Aangenomen wordt dat een vezelarme voeding obstipatie veroorzaakt en indirect ook divertikels. Vezels zijn het onverteerbare bestanddeel van vruchten, groenten en graanproducten. Sommige vezels lossen makkelijk op in water en vormen in de darmen een zachte, geleiachtige substantie. Andere doen dat niet en komen vrijwel onveranderd in de ontlasting terecht. Beide soorten zorgen voor zachte ontlasting, hetgeen de stoelgang bevordert en obstipatie voorkomt. Bij obstipatie moeten de spieren een sterke inspanning leveren om de darminhoud naar buiten te persen; dit is de voornaamste oorzaak van verhoogde druk in de dikke darm.

Ontlasting
Divertikels kunnen gaan ontsteken wanneer er ontlasting achterblijft in de uitstulping en de uitstulping afgesloten wordt. Bacteriën kunnen zich dan snel vermenigvuldigen, waardoor de kans op een ontsteking groter wordt. De kans dat ontlasting blijft hangen in divertikels is met name aanwezig als de ontlasting hard en droog is. Bij een soepele, zachte ontlasting blijft vrijwel nooit ontlasting achter in de uitstulpingen.

Klachten

Het meest voorkomende symptoom van diverticulitis is buikpijn, veelal links onder in de buik. Daarnaast kunnen koorts, rillingen, misselijkheid, braken en obstipatie optreden, evenals buikkrampen. In ernstige gevallen kan er sprake zijn van diarree en bloedingen in de endeldarm.

Diagnose

Divertikels worden vaak per toeval ontdekt. Als u ernstige klachten hebt die kunnen duiden op diverticulitis verwijst de huisarts u door naar een maag-, darm- en leverarts voor verder onderzoek. Divertikels en diverticulitis worden doorgaand vastgesteld met behulp van één van onderstaande onderzoeken:

• Echografie van de onderbuik
  Een echografie is een beeldvormend onderzoek waarbij gebruik gemaakt wordt van geluidsgolven. Met dit onderzoek kan de arts de wand van de dikke darm bekijken. Op deze manier kan de ernst van de ontsteking worden beoordeeld. Bij ernstig ontstoken divertikels wordt een echografie soms aangevuld met een CT-scan.
• CT-scan
  Een CT-scan is een onderzoek met röntgenstralen. Er wordt een CT-scan van de buik gemaakt als de arts denkt dat u acute, ernstig ontstoken divertikels in de dikke darm hebt waarbij soms ook een abces kan ontstaan. Een abces is een holte gevuld met pus. Met dit onderzoek wordt meteen gekeken of er sprake is van een gaatje in de darmwand (perforatie).
• Coloscopie en sigmoïdoscopie   
  Dit onderzoek wordt meestal alleen uitgevoerd als er aanhoudende klachten zijn en om andere darmaandoeningen uit te sluiten. Tijdens dit onderzoek bekijkt de arts de binnenkant van uw dikke darm. Dit gebeurt met een speciaal kijkinstrument: de endoscoop. Dit is een dunne, flexibele slang. Deze slang wordt via de anus in de darm geschoven. Deze zorgen ervoor dat de arts de binnenkant van de darm goed kan bekijken.

Behandeling

Normaal gesproken is het niet nodig om divertikels te behandelen. Bij divertikels is het wel belangrijk om te zorgen dat uw ontlasting soepel blijft. Als uw ontlasting soepel is, is de kans kleiner dat ontlasting achterblijft in de uitstulpingen. Dit is een risicofactor voor het ontstaan van ontstekingen.

De behandeling van diverticulitis bestaat uit een dieet en soms medicijnen. In ernstige gevallen is een ziekenhuisopname of operatie nodig.

Voeding
Als u ontstoken divertikels hebt, kunt u in principe normaal blijven eten. Bij ernstig ontstoken divertikels adviseert de specialist soms een vloeibaar dieet. Hierdoor kan de darm tot rust komen en kunnen de ontstekingen beter genezen. Meestal kan na enkele dagen overgestapt worden naar licht verteerbare voeding.

Medicijnen
Bij hevige ontstekingen en koorts schrijft de arts soms een antibioticum voor. Ook krijgt u vaak een middel om de ontlasting zachter te maken en kunt u pijnstillers krijgen om buikpijn en krampen te verminderen.

Opname in het ziekenhuis
Bij ernstige klachten en bij dreigende complicaties is opname in het ziekenhuis soms nodig. Het is belangrijk dat u bedrust houdt en u krijgt via een infuus een antibioticum en eventueel via een slangetje voeding toegediend. Zodra de ontsteking wat rustiger is, mag u langzaam de voeding uitbreiden.

Operatie
Soms leidt diverticulitis tot ernstige complicaties zoals een perforatie of een buikvliesontsteking. Een operatie waarbij een stuk van de dikke darm wordt verwijderd is dan noodzakelijk.