18 maart 2021

Foetale hartslag onder de loep

LoreNoben

Voor veel aanstaande ouders is de zwangerschap een spannende periode waarbij veel veranderingen optreden. Gelukkig verloopt het merendeel van de zwangerschappen probleemloos, maar soms kunnen complicaties optreden. Volgens MMC en TU/e-onderzoeker Lore Noben is transabdominale foetale electrocardiografie (FECG) een veelbelovende techniek om het ongeboren kind zo goed mogelijk te kunnen monitoren.

Al sinds een jaar of vijftig wordt cardiotocografie (CTG) gebruikt om de hartslag van het ongeboren kind te registreren. Hoewel het wereldwijd de meest gebruikte methode is, levert een CTG in een aantal gevallen niet de meest correcte informatie. Daarom is er, mede door recente verbeteringen in signaalbewerking, momenteel een groeiende interesse in het gebruik van foetale electrocardiografie (FECG). Met  electroden op de buik van de moeder kunnen hiermee op een niet-invasieve, nauwkeuriger manier zowel de hartslag van moeder, foetus én baarmoederactiviteit worden gemeten.

Noben onderzocht het gebruik van transabdominale FECG om de foetus te monitoren tijdens de zwangerschap en bevalling en vond dat, zeker tijdens de bevalling, FECG een meer betrouwbare methode is dan het standaard CTG. Ook belangrijk: de BMI van de moeder heeft geen invloed op de meetresultaten, en dat is heel nuttig in een maatschappij waar overgewicht steeds vaker voorkomt.

Volgens Noben kan FECG ook succesvol ingezet worden bij hoge-risico zwangerschappen, zoals wanneer er sprake is van groeiachterstand van de foetus of bij tweelingzwangerschappen. In dat laatste geval blijkt het met FECG zelfs mogelijk om met een electrode de signalen van beide individuele foetussen te registreren. Bovendien is er naast continue monitoring ook de mogelijkheid om slag-op-slag informatie te krijgen over de foetale hartslag, waardoor hartslagvariabiliteit nauwkeurig kan worden berekend. Hartslagvariabiliteit is een belangrijke graadmeter voor de foetale conditie. Zo zag Noben dat de variabiliteit afnam na toediening van corticosteroïden om foetale longen versneld te laten rijpen in het geval van een dreigende vroeggeboorte.

Uit het promotieonderzoek van Noben komt FECG naar voren als een veelbelovende techniek – ook bij aangeboren hartafwijkingen laat ze zien dat FECG betrouwbare, gedetailleerde informatie oplevert, wat in de toekomst kan bijdragen aan het diagnosticeren ervan. FECG kan meer inzicht geven in de conditie van moeder en kind bij een aantal veelvoorkomende zwangerschapscomplicaties en volgens haar zijn nu de eerste stappen gezet om ongeboren baby’s nog beter in de gaten te kunnen houden.

Lore Noben Bol foetus