20 februari 2018

Géén katheter-gerelateerde infecties op Intensive Care

Géén katheter-gerelateerde bloedbaaninfecties (CRBSI) op de Intensive Care (IC) was het doel van het project ‘Zero Tolerance for medical veneus CRBSI’. Dit is een feit vanaf 16 oktober 2012. Sinds die datum is er géén infectie meer voorgekomen. Máxima MC (MMC) is hiermee het eerste Nederlandse ziekenhuis dat zo lang vrij is van deze infecties.

Bij een behandeling op de IC is het nodig dat medicatie langdurig via de bloedbaan wordt toegediend. Door een katheter in te brengen, is het mogelijk vloeistoffen via de bloedbaan toe te dienen. Deze katheter blijft meestal zitten tot het einde van de behandeling, waardoor er makkelijk infecties ontstaan. “Vroeger dachten we dat het normaal was dat er infecties waren, maar in de loop der jaren zijn we er achter gekomen dat het niet zo is, door nieuwe inzichten in hygiënevoorschriften. Daarom hebben we maatregelen genomen en het Zero Tolerance-beleid ingezet. Dat tot op heden buitengewoon succesvol is”, vertelt Marc Königs, intensivist in MMC.  “We zijn een van de eerste ziekenhuizen in Europa die de Tegaderm CHG pleisters hebben ingezet. Dat is een pleister die in combinatie met huid-desinfecterende gel op de insteekopening van een katheter wordt geplakt. Op deze manier krijgen infecties bijna geen kans meer. Daarnaast hebben wij intensief het verpleegkundig- en intensivistenteam geschoold. Waarna géén infectie meer is voorgekomen. Een grote stap in de kwaliteit van zorg voor de meest kwetsbare groep patiënten door deze dreiging uit te bannen”, aldus Marc Königs.

Verbeterslag
In MMC bestonden verschillende protocollen voor de centrale veneuze katheters, het kunststof slangetje dat in een bloedvat wordt ingebracht. Een belangrijke stap om het proces te verbeteren was het implementeren van één duidelijk protocol voor het inbrengen en beheren van centrale lijnen. Het nieuwe ziekenhuisprotocol is gebaseerd op wereldwijd erkende richtlijnen: CDC- en WIP-richtlijnen.

Maar vooral voor de patiënt is er een grote verbeterslag gemaakt. Geïnfecteerde centrale lijnen kunnen zeer ernstige bloedvergiftigingen of zelfs nierfalen veroorzaken. Deze infecties moeten behandeld worden met antibiotica, waardoor een patiënt langer in het ziekenhuis moet blijven.  De belangrijkste winst is de verkorte ligduur voor een patiënt. Doordat er geen infecties optreden hoeven patiënten minder lang in het ziekenhuis te blijven.  De implementatie van het nieuwe zorgprotocol zorgt daarnaast voor een flinke besparing. Er worden 35% minder lijnensets gebruikt, wat resulteert in een jaarlijkse kostenreductie van 3,500 euro. Plus het feit dat er geen diagnostiek op lijninfecties plaatsvindt en er dus niet meer geregistreerd wordt.  “Nu er al zo lang geen katheter gerelateerde bloedbaaninfecties zijn voorgekomen, zijn we na 3,5 jaar  gestopt met registeren. Dat scheelt veel werk op de IC. We controleren natuurlijk nog altijd, maar de registratie is afgeschaft. Het stoppen met registeren is een cadeautje ten opzichte van de registratielast”, sluit Marc Königs af.

Cijfers
De cijfers in MMC liegen er niet om. Tot 2012 was het aantal katheter-gerelateerde bloedbaaninfecties op de Intensive Care meestal niet lager dan 2,4 op 1000 katheterdagen. In 2009 werd in het Nederlandse beheersysteem voor patiëntveiligheid (VMS) landelijk een maximum van 3 CRBSI’s per 1000 katheterdagen vastgesteld, terwijl de IC van MMC daar al ver onder zat en tevens een ‘zero tolerance policy’ heeft vanaf 2012. De grafiek hieronder laat het verschil duidelijk zien.